Her ne kadar oyuncular için tasarlanmış olarak düşünülse de mekanik klavyeler, yazma deneyimini büyük ölçüde iyileştiren hatta zevk haline getiren özelleştirilebilir araçlardır. Yazma deneyimini değiştiren ve bir zevk haline getiren iyileştirmelerin en önemlilerinden biri klavye anahtarı (switch) seçimi ve klavye anahtarlarının (switchlerin) yağlanmasıdır. Yağlama, anahtarların daha sessiz ve daha pürüzsüz çalışmasını sağlar, ayrıca ömrünü uzatır. Bu yazıda anahtarların nasıl seçileceğinden ve yağlama işleminin nasıl yapılacağına kadar her şeyi ana hatları ile ele almaya çalışacağım.
Anahtar Türleri
Mekanik klavye anahtarları, hissiyat ve ses seviyesine göre üç ana kategoriye ayrılır: lineer, taktik, ve clicky.
Lineer Anahtarlar: Pürüzsüz bir hareket sağlar ve basış sırasında herhangi bir takılma hissi vermez. Genellikle sessiz çalışırlar ve oyun oynamak için tercih edilirler.
Taktik Anahtarlar: Yazarken geri bildirim sağlamak için basışın ortasında hafif bir direnç (bump) hissi verirler. Bu, yazma sırasında ekstra konfor sağlar.
Clicky Anahtarlar: Taktik anahtarların özelliklerine ek olarak, tuşa basıldığında belirgin bir ses çıkarır. Yazı yazmayı sevenler için uygundur, ancak gürültülü olabilirler. Özellikle bazı clicky anahtarlar daktilo sesi gibi yüksek seslerle gece saatlerinde yazmayı gürültülü bir duruma getirebilir.
Anahtar Seçimi
Doğru anahtar türünü seçmek, kişisel tercihe bağlıdır. Yazma konforu, ses seviyesi ve kullanım amacı gibi faktörler önemlidir. Deneme ve yanılma yoluyla sizin için en uygun anahtar türünü bulabilirsiniz. Bunun yanında Youtube üzerinde sayısız anahtar ve ses testi bulabilir bunlar arasından size en uygun anahtarı seçebilirsiniz. Ben şahsen uzun testler sonunda birkaç kendime uygun switch buldum. Bunlardan en beğendiğim Gateron Milky Yellow switchler oldu. Ayrıca özellikle Keychron klavyelerde en sık görülen Cherry Brown ve Cherry Red switchler de fena değildi. Glorious Holy Panda switchler yağlandığı zaman hiç fena durmuyor bilginize. Dediğim gibi tüm bu switchler için Youtube üzerinde çeşitli videolar bulabilirsiniz.
Anahtarların Yağlanmasının Önemi
İlk duyduğumda oldukça şaşırdığım ama işin içine girdikten sonra bayağı önemli olduğunu anladığım anahtarların yağlanması, klavyenin genel performansını ve yazma zevkini artıran en önemli unsurlardan bir tanesi. Yağlama işlemi şu noktalarda oldukça önemlidir:
Sessizlik: Anahtarların çalışma sesini azaltır.
Pürüzsüzlük: Tuş basışlarını daha pürüzsüz hale getirir.
Tutarlılık: Tüm anahtarların aynı hissi vermesini sağlar.
Ömrün Uzaması: Anahtarların aşınmasını azaltır ve ömrünü uzatır.
Yağlama Süreci
Anahtarların yağlanması önemli olduğu kadar dikkat ve sabır gerektiren bir süreçtir. Adım adım nasıl ilerleyeceğinizi kısaca anlatayım:
Klavyenin Sökülmesi: Anahtarların yağlanabilmesi için klavyenin dikkatlice sökülmesi gerekir.
Anahtarların Çıkarılması: Hot-swap özelliğine sahip klavyelerde anahtarlar kolayca çıkarılabilir. Diğer durumlarda, anahtarları lehimden ayırmak gerekebilir. Bu nedenle seçtiğiniz klavyenin Hot-swap özellikli olmasına dikkat etmenizi öneririm.
Switchleri Bileşenlerine Ayırmak: Switchler genelde üst-alt kapak, iç aksam ve yay olmak üzere üç parçadan meydana gelir. Bu parçaları kolaylıkla ayırabileceğiniz küçük metal aparatlar bulunduğu gibi biraz daha zorlu bir yöntem olan manuel ayırma işlemini de yapabilirsiniz. Bu aşamaların hepsini anlatan çeşitli videolar mevcut ve ben şahsen o küçük aparatı almanızı öneririm. Ayrıca yağlamak için küçük istasyonlar da mevcut. Yağlama ne çok ne az olmalı bu sebeple kullanacağınız fırça da oldukça ince ve dağılmayan bir malzeme olmalı. Böyle setler dediğim gibi piyasada çeşit çeşit mevcut.
Yağlama Ürününün Seçimi: Anahtarları yağlamak için özel olarak üretilmiş yağlar kullanılmalıdır. Bu yağlar, farklı viskozitelerde ve türlerde olabilir. Ayrıca biraz pahalı bile olsa Superlube markasının Super Lube® Multi-Purpose Synthetic Lubricant with Syncolon® (PTFE) ürününü tavsiye edebilirim. Bunun yanında Glorious, Keychron gibi markaların klavye yağlayıcıları da piyasada bulunmakta.
Yağlamanın Uygulanması: Bir fırça kullanarak, anahtarların hareketli parçalarına ve stabilizatörlere ince bir yağ tabakası uygulanır.
Montaj: Yağlama işlemi tamamlandıktan sonra, anahtarlar tekrar klavyeye monte edilir.
İpuçları ve Püf Noktaları
Doğru Araçlar: Yağlama işlemi için uygun araçları kullanmak önemlidir.
Miktar: Çok fazla yağ, toz ve kirin anahtarların içine girmesine neden olabilir. Az ve özenli kullanım idealdir.
Sabır: Yağlama işlemi zaman alıcı olabilir fakat inanın sonuçlar bu emeğe ve sabra değecektir.
Bu gibi yazıları elimden geldiğince ekleyeceğim çünkü ülkemizde maalesef bu konuyla ilgili detaylı bir rehber bulmak oldukça zor. Zaten parçalar da yurt dışından gümrük vergisi ödeyerek geliyor. Tüm bunlar göze alındığında bunun pahalı ve emek isteyen bir uğraş olduğunu lütfen unutmayın.
Aşağıda bu konuda oldukça güzel hazırlanmış bir video da bulabilirsiniz.